مدت مطالعه: ۵ دقیقه
امروزه ما تسهیلگران و بیشتر خانواده‌ها به اهمیت کتابخوانی برای کودکان پی برده‌ایم و دریافتهایم که کتابخوانی با کودکان تا چه اندازه می‌تواند تاثیر مهمی بر رشد عاطفی و ذهنی آنها داشته باشد.
اما بیشتر ما با چالشها و سوال‌هایی از این قبیل رو به رو هستیم:
- از چه سنی می‌توانیم برای کودک خود کتاب بخوانیم و تا چه سنی باید این کار را ادامه دهیم؟
- چه کتاب هایی را برای کودک خود بخوانیم؟
- کتاب های با کیفیت چه ویژگی هایی دارند و چگونه آنها را انتخاب کنیم؟
- و از همه مهم تر این که چگونه باید با کودکان کتاب بخوانیم تا اثرگذاری بهتری داشته باشد؟
تحقیقات بسیاری نشان داده‌اند که از اواخر دوران بارداری حس شنوایی در جنین شکل می‌گیرد و جنین در رحم مادر می‌تواند صداها را بشنود، از همین رو سخن گفتن پدر و مادر با جنین در دوران بارداری می‌تواند نقش بسزایی در تقویت حس شنوایی او داشته باشد.
کارشناسان بر این باورند که کتاب خواندن با کودک از دوره‌ی نوازادی آغاز می‌شود و تا نوجوانی ادامه می‌یابد. بنابراین سخن گفتن با کودک در دو سال نخست زندگی او و قبل از آن که کودک شروع به سخن گفتن کند، نقش کلیدی و مهمی در رشد زبانی او خواهد داشت.
تسهیلگران آموزشی چگونه می‌توانند از کتاب‌ها در کلاس‌های خود استفاده کنند؟
در کلاس‌های آموزشی، کتابخوانی می‌تواند یک شروع جذاب برای اجرای یک طرح درس باشد که کودکان را کاملا درگیر فعالیت کند.
خواندن کتاب در موقعیت مناسب، فرصتی برای کودکان ایجاد می‌کند تا در مورد مشکلاتشان با مربی گفت و گو کرده و در یک فضای امن راه‌حل‌های خود را مطرح کنند.
کودکان با خواندن کتاب می‌توانند خیال‌پردازی کرده و از فشارهای روانی و ذهنی خود بکاهند.
کتاب خواندن می‌تواند به کودکان ایده بدهد تا خودشان طرح درسی را طراحی و اجرا کنند.
حال که به اهمیت کتابخوانی در زندگی کودکان پی بردیم باید بدانیم که کتابخوانی با کودکان و برای کودکان باید با آگاهی، با روش‌های درست و به گونه‌ای لذت بخش انجام شود.
کتابخوانی اگرچه به خودی خود فعالیتی مهم به شمار می‌آید، اما آن چه موجب تاثیرگذاری بیشتر این فعالیت می‌شود، به‌کارگیری روش‌های درست خواندن کتاب با کودک یا کودکان است.
بلندخوانی یکی از موثرترین روش های کتابخوانی است.
بلندخوانی چیست؟
بر اسال تعریفی که در مقاله‌ی بلندخوانی، روش ها و تکنیک های آن توسط موسسه پژوهشی ادبیات کودکان آمده، “بلندخوانی، خواندن یک کتاب با صدای بلند، همراه با بازتاب فضای عاطفی و فراز و فرود داستان برای یک کودک یا گروهی از کودکان است. بلندخوانی یکی از موثرترین روش‌های علاقه‌مند کردن کودکان و نوجوانان به خواندن کتاب است.”
بلندخوانی یک روش کتابخوانی مبتنی بر گفت و گو است. در این روش ما فقط کتاب نمی‌خوانیم بلکه ما کتاب را می‌خوانیم که گفت و گو کنیم و در ساده‌ترین شکل، گفت و گو با پرسش شروع می‌شود.
چرا بلندخوانی اهمیت دارد؟
ما به عنوان بزرگسالی که با صدای بلند برای کودکان کتاب می‌خواند باید بتوانیم احساس و عواطف نهفته در متن داستان را به خوبی نشان دهیم. زیبا و درست خواندن، عشق به خواندن را درکودک شنونده منتقل می‌کند.
بلندخوانی کودکان را به خواندن علاقه‌مند می‌کند و دایره‌ی واژگان آنها را گسترش می‌دهد.
کودکان با بلندخوانی لذت خواندن را درک می‌کنند و کودکانی که هنوز خواندن را نیاموخته‌اند یا مهارت کافی برای خواندن یک کتاب به تنهایی را ندارند به کتاب خواندن علاقه‌مند می‌شوند. آنها می‌آموزند تا برای بهتر کردن مهارت خواندن خود تلاش کنند.
بلندخوانی الگوی درستی برای خواندن به کودکان می‌دهد و به تقویت درک مطلب آنها نیز کمک می‌کند.
هنگام بلندخوانی، کودکان با گوش سپردن به صدای پدر، مادر یا مربی توانایی شنیدن و تمرکز خود را تقویت می‌کنند، به‌تدریج با زبان به کار رفته در کتاب‌ها آشنا شده و تفاوت آنها را با زبان گفت و گوی روزانه (محاوره) درک می‌کنند.
شرکت در نشست‌های بلندخوانی این امکان را به کودکان می‌دهد تا در یک فعالیت گروهی شرکت کنند.
در گفت و گوهای قبل، هنگام و پس از بلندخوانی، مهارت‌های پیش‌بینی کردن، طرح پرسش و اندیشیدن در کودکان تقویت می‌شود.
کتابخوانی برای کودک سبب می‌شود تا شما وقت بیشتری را با او بگذرانید. در کنار هم از خواندن کتاب لذت ببرید، با هم گفت و گو کنید و کارهای هنری انجام دهید، بنابراین به مرور می‌توانید ارتباط عاطفی عمیق‌تری با کودک خود برقرار کنید و این موضوع یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بلندخوانی است.
در پست‌های بعدی خواهیم گفت که چگونه یک بلندخوانی موثر و جذاب داشته باشیم.
